زمانی که در مورد بیوانفورماتیک صحبت می کنیم یعنی در مورد جمع آوری،پردازش،مرتب سازی و ذخیزه سازی یکی از بزرگترین پروژه های علمی بشر صحبت می کنیم. و این به واسطه ی تکنولوژی اینترنت امروزه زندگی همه ی ما را تحت تاثیر قرار میدهد . برای آنکه بتوانیم یک پروژه ی بیوانفورماتیک را اجرایی کنیم،بایستی ابتدا بتوانیم مقالات را بخوانیم،داده های مورد نیازمان را جمع آوری کنیم و آنها را وارد پروژه ی مورد علاقه مان کنیم. و در این راه نیازمند یک پایگاه اطلاعاتی تحت وب داریم و در این فرایند همواره بزرگترین ها تاثیر گذار ترین ها هستند. امروز رسانه ی اینترنتی پاب مد یکی از پیشروها در این زمینه است و قصد داریم به معرفی آن در این وبسایت بپردازیم
مقدمه:
کتابخانه ی ملی پزشکی آمریکا، بزرگترین کتابخانه پزشکی دنیا محسوب می شود. رسالت این کتابخانه که به عنوان یک موسسه غیرانتفاعی عمل می کند، ارائه اطلاعات لازم به کاربران حوزه پزشکی و پیراپزشکی برای انجام پژوهش، آموزش و انجام مراقبت های سلامتی و درمانی است. این کتابخانه از سال ۱۸۷۹کلیه متون و منابع پزشکی منتشر شده در سراسر دنیا را اعم از کتاب، مجلات علمی، تصاویر پزشکی، میکروفیلم، گزارشات علمی و … را ذخیره و در اختیار کاربران قرار می دهد.
NLM = National Library of Medicine = کتابخانه ی ملی پزشکی
بر اساس این هدف، این کتابخانه اطلاعات کتابشناسی، مقالات، مجلات معتبر حوزه پزشکی و پیراپزشکی را گردآوری نموده و امروزه از طریق تکنولوژی اینترنت به رایگان در دسترس همگان قرار می دهد. از سال۱۹۴۶ این مجموعه به همراه چکیده مقالات به شکل لوح فشرده و با عنوان «مدلاین » منتشر گردید که این فرایند از سال ۱۹۹۶ تا امروزه به آسانی با چند کلیک در اختیار شماست و این یک خبر فوق العاده برای جویندگان علمی است که می خواهند از هر جای دنیا مسیر تحقیق و پژوهش در راستای پژوهش های انسانی را جستجو کنند.
تفاوت مدلاین، پابمد، پابمد سنترال
Medline, Pubmed, Pubmed Central
در حال حاضر پابمد دارای حدود میلیونها رکورد کتابشناختی ( اطلاعات کتابشناختی و چکیده مقالات ) از کتب و مجلات علمی حوزه علوم زیست پزشکی، زیست ملکولی، علوم رفتاری، بیوشیمی و مهندسی پزشکی است .هسته اصلی این رکوردها، رکوردهای موجود در مدلاین است. این رکوردها شامل اطلاعات کتابشناختی و چکیده مقالات بیش از هزاران مجله علمی معتبر است که در دنیا منتشر شده است. این مجلات قبل از نمایه شدن در مدلاین توسط کمیته ذیصلاح بررسی شده و در صورت تایید کیفیت علمی آن، در مدلاین نمایه می شوند. پابمد علاوه بر رکورد های مدلاین، شامل موارد زیر نیز می شود
ارجاعات در حال انجام: قبل از کنترل کیفی
ارجاعات در مجلات خارج از موضوع پزشکی
ارجاعات در مجلات با مقالات پیش از چاپ
ارجاعات به کتب
و صادقانه باید گفت در واقع مدلاین بزرگترین زیرمجموعه پابمد به حساب می آید
پابمد سنترال که اختصارا با نام پی ام سی نیز شناخته می شود، در واقع یک آرشیو بزرگ از متن کامل مقالات مجلات و کتب الکترونیکی است که در سال ۲۰۰۰ شروع به کار نمود . پابمد سنترال یکی از زیر مجموعه های پابمد می باشد. وجود سیاست دسترسی باز به منابع که به عنوان فلسفه وجودی پابمد سنترال تلقی می شود، باعث شده است بسیاری از مقالات مجلاتی که در مدلاین نمایه نمی شوند نیز در پابمد سنترال یافت شوند. در واقع ناشرین میتوانند بدون نیاز به نمایه کردن مجله خود در مدلاین و با رعایت قوانین، مقالات خود را مستقیما در این بانک داده نمایه سازند. این دسته از مجلات کاندید حتما بایستی از نظر علمی مورد تایید کتابخانه ملی پزشکی آمریکا باشند.علاوه بر این پابمد سنترال شامل منابع دیگری نظیر نقد کتاب نیز می باشد که در پابمد وجود ندارد
حالا که با مقدمه ای از فلسفه و نگرشی که در پس وبسایت پاب مد وجود دارد آشنا شدید، در مقالات بعدی مرکز آموزش بیوانفورماتیک نصر شما را به صورت عملی وارد فضای پاب مد خواهیم نمود تا با ابزارها و خدمات این وبسایت قدرتمند آشنا بشوید.
مرکز آموزش بیوانفورماتیک نصر